Wspólnicy spółki z o.o. co do zasady nie są zobowiązani do szczególnych działań na rzecz spółki, a co za tym idzie, zwykle nie przyjmują od spółki żadnego wynagrodzenia. Ich inwestycja w kapitał zakładowy może jednak zwrócić się w postaci „dywidendy”, jeżeli spółka osiąga zysk. Co jednak w przypadku, gdy wspólnik wykonuje na rzecz spółki usługi? Czy może należeć mu się za to wynagrodzenie?

Nie ma przeszkód, by wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością świadczył na rzecz spółki określone usługi i pobierał za nie stosowne wynagrodzenie. Należy jednak spełnić kilka istotnych warunków. Po pierwsze, zobowiązanie do tzw. „powtarzających się świadczeń niepieniężnych” wspólnika (czyli najczęściej usług) należy przewidzieć w umowie spółki z o.o. Można to zrobić już przy jej zakładaniu, lub później, zmieniając stosownie jej treść. Nadto, zapisy umowy powinny określać co najmniej rodzaj tych świadczeń, ich zakres, a także częstotliwość. Należy też unormować szczegółowe warunki wynagradzania wspólnika, przy czym nie ma konieczności wskazywania w umowie konkretnej kwoty wynagrodzenia z tego tytułu – umowa spółki może odsyłać do stawek rynkowych przypadających na moment świadczenia lub w inny sposób pośrednio dookreślić to wynagrodzenie. Należy również wskazać, kto konkretnie będzie tymi świadczeniami obciążony – zobowiązanie nie musi obejmować wszystkich wspólników, ani też wszystkich udziałów.

O jakiego rodzaju świadczeniach możemy tu mówić? W praktyce wymienia się usługi konsultingowe, tłumaczeniowe, szkolenia, doradztwo, usługi informatyczne czy usługi prawne. W zasadzie będą one zależeć od możliwości wspólnika i potrzeb spółki. Takie usługi powinny być spółce faktycznie potrzebne, faktycznie wykonywane i „powtarzające się” - czyli nie wykonywane stale czy jednorazowo, lecz periodycznie, w określonej częstotliwości.

Korzyścią z tak wypłacanego wynagrodzenia są niewielkie obciążenia publicznoprawne – od wynagrodzenia nie odprowadza się składek na ubezpieczenie społeczne, a nadto od stycznia 2022 r. jest to jedna z nielicznych form współpracy ze spółką nieobarczona składką na ubezpieczenie zdrowotne. Tak uzyskane dochody wspólnika winny być przez niego opodatkowane jako dochody z innych źródeł, według stawek podatku na tzw. „zasadach ogólnych”. W niektórych przypadkach, wspólnik świadczący usługi na rzecz spółki stanie się nadto podatnikiem podatku VAT.

Korzystnie kształtujący się poziom obciążeń publicznoprawnych powoduje jednak, że do korzystania z takiego rozwiązania należy podchodzić z odpowiednią ostrożnością, niedającą podstaw organom do podważenia zastosowania takiego rozwiązania. Jak wspomniano powyżej, istotne jest by tak rozliczane usługi były faktycznie wykonywane, potrzebne spółce i spełniały pozostałe nałożone wymogi, w szczególności były we właściwy sposób unormowane w umowie spółki z o.o.

Radca prawny Agnieszka Hervy
marzec 2023