Jednym z podstawowych obowiązków pracownika jest wskazany w art. 100 § 2 pkt 4 Kodeksu pracy (dalej: KP) obowiązek zachowania w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Konsekwencją naruszenia przez pracownika tajemnicy pracodawcy może być nawet rozwiązanie umowy o pracę. W tej sytuacji, w zależności od okoliczności w jakich doszło do naruszenia tajemnicy pracodawcy, umowa może być rozwiązana za wypowiedzeniem albo bez wypowiedzenia z winy pracownika. Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika będzie miało miejsce wówczas, gdy naruszenie tajemnicy pracodawcy zostanie uznane za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych (art. 42 § 1 pkt 1 KP). Oceniając, czy do ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych w ogóle doszło, należy wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, w szczególności zaś psychiczne nastawienie pracownika do zarzucanego mu naruszenia. Zarzut ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych jest bowiem zasadny jedynie wtedy, gdy obok zarzutu bezprawności działania pracownikowi można zarzucić również winę umyślną lub co najmniej rażące niedbalstwo w działaniu.
Jeżeli w wyniku naruszenia tajemnicy pracownik dodatkowo wyrządzi pracodawcy szkodę, poniesie on odpowiedzialność materialną na zasadach ogólnych określonych w art. 114-122 KP. W takim przypadku pracodawca będzie mógł żądać od pracownika odpowiedniego odszkodowania, w tym nawet w pełnej wysokości, jeżeli szkoda została przez pracownika wyrządzona umyślnie (art. 122 KP).
Jeżeli naruszenie tajemnicy przez pracownika polega na przekazywaniu, ujawnianiu lub wykorzystaniu informacji, która stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa, w taki sposób, że zagraża to interesom przedsiębiorcy lub narusza je, może być ono uznane za czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Czyn nieuczciwej konkurencji zagrożony jest odpowiedzialnością cywilną lub karną uregulowaną w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Przesłanką odpowiedzialności karnej jest poważna szkoda, jaką przedsiębiorca poniósł w wyniku działania pracownika. Wysokość szkody ocenia się uwzględniając rozmiar prowadzonej przez danego przedsiębiorcę działalności gospodarczej. Natomiast do powstania odpowiedzialności cywilnej z tytułu czynu nieuczciwej konkurencji nie jest wymagane, by przedsiębiorca poniósł szkodę – wystarczy, że jego interes zostanie zagrożony. Zgodnie z powołaną wyżej ustawą przedsiębiorca taki może żądać m.in. zaniechania niedozwolonych działań, usunięcia ich skutków, czy naprawiania powstałej w wyniku niedozwolonych działań szkody na zasadach ogólnych.
Agata Zakrzewska
Kancelaria Prawna ARKANA